Hemoptysis
Massive hemoptysis คือ
ปริมาณเลือด > 600 mL/24 ชั่วโมง หรือ ปริมาณต่อครั้ง >
100 mL (anatomical dead space 100-200 mL ทำให้ asphyxia ได้)
|
- ยืนยันว่าเป็นเลือดที่ออกจาก pulmonary source (เลือดแดงสด เป็นฟอง) และแยกสาเหตุอื่นออกได้แก่ hematemesis (สีคล้ำ ประวัติถ่ายดำ คลื่นไส้ ปวดท้อง), epistaxis (ตรวจร่างกาย)
- หาสาเหตุของ hemoptysis
- ไอปนเลือดเป็นจุดเล็กๆ เส้นเล็กๆ (speckled/blood-streaked sputum) หรือ เป็นเลือดสด (gross hemoptysis)
- อาการร่วม ได้แก่ ไข้ ไอ เสมหะ (acute bronchitis, pneumonia), เหงื่อออกกลางคืน น้ำหนักลด (cancer, TB), เหนื่อยหอบ นอนราบไม่ได้ ตื่นมาหอบตอบกลางคืน (CHF), อาการสัมพันธ์กับประจำเดือน (pulmonary endometriosis), ปัสสาวะปนเลือด (Goodpasture’s syndrome)
- ประวัติอดีต: ประวัติโรคหัวใจ, โรคปอดเรื้อรัง (bronchiectasis), มะเร็ง (breast, colon, renal), วัณโรค, ประวัติ VTE (pulmonary embolism), ประวัติอุบัติเหตุ (deceleration-ruptured bronchus; lung contusion, penetrating injury), ประวัติทำหัตการ (bronchoscopy, Swan-Ganz catheter)
- ประวัติสูบบุหรี่ (chronic bronchitis, bronchogenic CA)
- ประวัติ anticoagulant; cocaine, heroin inhalation (diffuse alveolar hemorrhage); nitrous dioxide exposure (เล่นสเก็ตน้ำแข็ง)
- ตรวจร่างกาย CVS&RS (wheezing, crackles, murmur, CHF); skin (telangiectasia, petechiae)
- CXR (routine)
- CBC, Cr, electrolytes, PT, aPTT, UA (ถ้าเป็น non-massive hemoptysis และสงสัย acute bronchitis ไม่จำเป็นต้องตรวจ)
- Contrast MDCT กรณี massive hemoptysis และอาการคงที่; กรณี non-massive hemoptysis อาจนัดทำเป็น OPD case ถ้ามี abnormal CXR, อายุ > 40 ปี, smoking > 40 pack-yr, ongoing gross/recurrent hematemesis, ไม่มีประวัติสงสัย LRTI
- ใน mild hemoptysis ที่สงสัย acute bronchitis ให้รักษาตามอาการและนัด F/U
- ถ้าจำเป็นต้องใส่ ETT ให้ใส่ no. > 8 เพื่อที่จะสามารถทำ bronchoscopy ได้ หรือถ้า uncontrolled bleeding อาจใส่ ETT no. 7 ทำ one lung intubation (with rotational technique) ในปอดข้างดี หรือใส่ Fogarty catheter 14F/100cm ไป tamponade ปอดข้างที่มีเลือดออก
- นอนเอาปอดข้างที่เลือดออกลง
- ในผู้ป่วยที่ unstable ให้ทำ bronchoscopy (awake flexible, fiberoptic bronchoscopy หรือทำ rigid bronchoscopy under GA)
- Consult CVT หรือ interventional radiologist ทำ catheter-directed bronchial artery embolization
Ref: Tintinalli ed8th
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น