Inflammatory back pain
(axial spondyloarthropathy/ankylosing spondylitis)
Inflammatory back pain จะมีลักษณะต่างจาก
mechanical back pain คือ
- พบในคนอายุ < 40 ปี
- ปวดเรื้อรัง > 3 เดือน
- อาการค่อยเป็นค่อยไป ไม่เฉียบพลัน
- มีอาการฝืดตึงตอนเช้า (>
30 นาที)
- อาการดีขึ้นเมื่อขยับบริหารร่างกาย
- ปวดตอนกลางคืน ตื่นมาขยับแล้วดีขึ้น
- ปวดก้น (กระดูกเชิงกราน)
ซ้ายขวาสลับไปมา
สาเหตุของโรค เกิดจากผู้ป่วยที่มี
susceptible gene (HLA-B27, ERAP1, IL23R) ร่วมกับมีการสูญเสีย
barrier function (Crohn’s disease, psoriasis) หรือติดเชื้อ
invasive pathogenic bacteria (salmonella, yersinia) นำไปสู่
inflammation (spondylitis, enthesitis) ผ่าน
PGE2, TNF-alpha, IL-17/23, IL-22/23 ทำให้เกิด
bone formation, ankyloses ตามมา
การวินิจฉัย
axial spondyloarthritis ในผู้ป่วย chronic
low back pain
- Film X-ray (SI joints มี erosions, sclerosis, widening, narrowing หรือ partial ankylosis) จะช่วย include ผู้ป่วยกลุ่ม AS เข้ามาได้
- ถ้า
film แล้วไม่ช่วย
ให้ซักประวัติอาการในกลุ่ม SpA โดยสามารถให้การวินิจฉัยได้ถ้ามี
> 4 ข้อ
ได้แก่
- Inflammatory back pain (LR 3.1)
- Alternating buttock pain
- Peripheral arthritis (LR 4.0)
- Dactylitis (LR 4.5)
- anterior uveitis (LR 7.3)
- psoriasis (LR 2.5)
- inflammatory bowel disease (LR 4.0)
- Good response to NSAIDs (LR 5.1)
- Elevated acute phase reactant (LR 2.5)
- Positive family history for SpA (LR 6.4)
- ตรวจ HLA-B27 (LR 9.0) เพิ่มในรายที่มีอาการในกลุ่ม SpA < 4 ข้อ
- ตรวจ MRI (LR 20.0) เพิ่มเติม ในรายที่ HLA-B27 positive แต่มีอาการในกลุ่ม SpA 0-1 ข้อ
**ตำแหน่ง enthesitis
ที่สามารถตรวจได้ง่ายได้แก่
1st, 7th costochondral jt., ASIS,
iliac crest, PSIS, spinous process of L5, archilles tendon insertion, greater
tuberosity of humerus, medial/lateral epicondyle, greater trochanter,
quadriceps insertion into patella, tibial tuberosity, planter fascia insertion
การรักษา
- ประเมินคะแนน ASDAS ในการพิจารณาเริ่มให้ยาและดู progression ในการรักษา
- Education, supervised physiotherapy,
rehabilitation, Smoking cessation
- เริ่มจากใช้ NSAIDs โดยให้แบบต่อเนื่องในผู้ป่วยที่ CRP ขึ้น แม้ว่าจะไม่มีอาการ เพราะสามารถลด radiographic progression ได้
- DMARD (e.g. sulfasalazine,
MTX) ไม่ช่วยให้ axial disease ดีขึ้น
แต่อาจพิจารณา sulfasalazine ในคนที่มี
peripheral arthritis
- TNF α-blocker จะเริ่มใช้เมื่อลองใช้ NSAIDs > 2 ชนิด > 4 เดือน + BASDAI > 4 + expert opinion (จาก parameter อื่นๆ ได้แก่ positive CRP/ESR, positive MRI, radiological progression, clinical examination)
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น