Initial approach to Bleeding disorders
ซักประวัติและตรวจร่างกาย
- ประวัติที่ทำให้สงสัยภาวะนี้ เช่น เลือดออกเองจากหลายๆตำแหน่ง เลือดออกโดยไม่มีอุบัติเหตุนำมาก่อน เลือดออกหลังจากอุบัติเหตุนานหลายชั่วโมง เลือดออกในกล้ามเนื้อหรือในข้อ
- ประวัติสาเหตุของโรค เช่น congenital (ประวัติเลือดออกผิดปกติในครอบครัว เลือดออกมากหลังถอนฟัน ผ่าตัดหรืออุบัติเหตุ), liver disease, renal disease, drugs (ethanol, aspirin, NSAIDs, antiplatelet, anticoagulant), อาหารเสริมที่อาจเป็นสาเหตุได้ เช่น garlic, ginseng, ginkgo biloba, ginger, vitamin E
- ลักษณะของเลือดที่ออกแยกเป็น 2 กลไก คือ
- Platelet disorders (qualitative หรือ quantitative) จะมีลักษณะเป็น mucocutaneous bleeding ได้แก่ petechial, ecchymosis, epistaxis, GI/GU bleeding, heavy menstruation bleeding, purpura (สัมพันธ์กับ systemic illness)
- Coagulation factor deficiencies จะมีเลือดออกใน joints หรือ potential space (fascial planes, retroperitoneum) และมีลักษณะ delayed bleeding
- โรคที่พบความผิดปกติทั้ง 2 อย่างร่วมกันได้ เช่น DIC
Ix:
Primary hemostasis
- CBC with platelet count (ปกติ 150,000-400,000/mL) อาจเกิดปัญหาเมื่อ < 50,000 และเสี่ยงต่อ spontaneous bleeding เมื่อ < 10,000
- Bleeding time (ปกติ 2.5-10 นาที): prolonged BT เกิดได้จาก platelet count < 50,000 หรือ abnormal platelet function (von Willebrand’s disease, antiplatelet, uremia, liver disease)
Secondary hemostasis
- PT (ปกติ 11-13 s): prolonged PT เกิดจากความผิดปกติของ extrinsic pathway และ common pathway (factor VII, X, V, prothrombin, fibrinogen) เช่น warfarin, liver disease หรือ ATB inhibit Vitamin K dependent factor (factor II, VII, IX, X)
- aPTT (ปกติ 22-34 s): prolonged aPTT เกิดจากความผิดปกติของ intrinsic pathway และ common pathway (factor XII, XI, IX, VIII, X, V, prothrombin, fibrinogen) เช่น heparin, factor deficiencies (level < 30%)
- Fibrinogen (ปกติ 2-4 g/L): ต่ำพบใน DIC, สูงพบใน inflammatory processes
Others ได้แก่
thrombin
clotting time, “Mixed” test, fibrin degradation product (FDP), D-dimer, factor
level, protein C level, protein S level, factor V Leiden, antithrombin level,
antiphospholipid Ab, anti-factor Xa activity, platelet function assay, peripheral
blood smear, dilute Russel viper venom time, inhibitor screens, Des-γ-carboxyprothrombin
หรือ PIVKA II test
Ref: Tintinalli ed8th
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น