Diabetes in children
ดูกลไกในเรื่อง Adult DKA
อาการ ของ
DM
ได้แก่ polyuria, polydipsia, polyphagia, weight loss,
secondary enuresis, anorexia, vague abdominal discomfort, visual changes,
genital candidiasis; ใน uncontrolled DM จะมีภาวะแทรกซ้อนเป็นขั้นๆ
ได้ตั้งแต่ hyperglycemia without ketonuria, diabetic ketosis, จนถึง diabetic ketoacidosis
Diabetic ketoacidosis
DKA นิยามคือมี
hyperglycemia (BG > 200 mg/dL), metabolic acidosis (HCO3-
< 15 mEq/L หรือ pH < 7.3), และมี
ketonuria หรือ ketonemia
- Euglycemic DKA พบได้ในคนที่ well-hydrated และยังได้ฉีด insulin สม่ำเสมอ แต่มี relative insulin deficiency จาก intercurrent illness
อาการและอาการแสดง:
- Dehydration (tachycardia, orthostasis, hypotension, poor skin turgor, dry mucosa), Kussmaul respiration, fruity odor, N/V, abdominal pain, alteration of consciousness
- ในเด็กที่มี depressed level of consciousness ให้คิดถึง cerebral edema
Precipitating cause ได้แก่
insulin
(ขาดยา ลดขนาด), infection (viral infection, UTI, AGE)
DDx: โดยเฉพาะในเด็กวัยรุ่นที่ไม่ได้เป็น
DM ให้คิดถึง toxic ingestion (ethylene glycol,
isopropyl alcohol, salicylates) ด้วย
Cerebral edema
เป็นสาเหตุการเสียชีวิตที่สำคัญของ DKA
ในเด็ก ปัจจัยเสี่ยงที่สำคัญ คือ อายุ < 5 ปี, severe hyperosmolality, persistent hyponatremia, severe
acidosis, **การศึกษาใหม่ๆไม่เชื่อว่าการ overaggressive
fluid resuscitation เป็นปัจจัยทำให้เกิด cerebral edema แต่อาจเป็นผลจาก cerebral hypoperfusion/ischemia จาก
dehydration และ profound hypocapnia ก่อนการรักษา
อาการและอาการแสดง:
มักเกิดอาการ 6-12 ชั่วโมง หลังเริ่มรักษา ประมาณครึ่งหนึ่งจะมีอาการปวดศีรษะรุนแรง
ซึมลง ชัก และ papillary edema นำมาก่อน
อีกกลุ่มหนึ่งจะมาด้วย respiratory arrest
Treatment:
ทันทีก่อนทำ CT ได้แก่ mannitol
0.25-1 g/kg IV bolus หรือ 3%NaCl 10 mL/kg IV > 30 นาที, ETT (ถ้าจำเป็น), fluid restriction
(KVO หรือ ½ ของ maintenance), ให้ hyperventilation ต่อ (หลีกเลี่ยง
normocapnia state เพราะจะทำให้ metabolic acidosis
แย่ลง); **ในรายที่ CT ปกติ ให้คิดถึงภาวะ cerebral venous sinus thrombosis อาจต้องทำ CT with contrast หรือ MRI
|
Ix:
- Glucose POCT, urine strip (ketonuria); ECG, electrolytes, PO4, VBG (pH น้อยกว่า ABG 0.03), +/- CBC, Ca, Mg, serum osmolality, serum ketone test, lactate level
- Serial q 1 h: POCT-glucose
- Serial q 2 h: electrolyte, VBG
**ดูประเด็นการแปลผล lab ต่างๆในเรื่อง adult DKA
Tx:
0. ECG
monitoring (พบ prolonged QTc interval ได้บ่อย [ทำให้เกิด torsade de pointes] ซึ่งสัมพันธ์กับภาวะ ketosis ถ้า ECG ผิดปกติ ให้หลีกเลี่ยงยาที่อาจทำให้ภาวะนี้แย่ลง เช่น ondansetron)
1. Fluid
และ Sodium
- ถ้ามีภาวะ shock ให้ bolus 0.9% NSS 20 mL/kg ให้ซ้ำจนกว่าจะ normotensive
- ถ้าไม่มีภาวะ shock ให้ NSS 10 mL/kg IV ใน 1 ชั่วโมง หลังจากนั้นให้คำนวณแก้ fluid deficit 50% ใน 12-16 ชั่วโมง หรือให้เป็น 1.5 เท่าของ maintenance fluid ระหว่างที่อยู่ ER
- หลีกเลี่ยงการ over-resuscitation โดยเฉพาะในเด็กที่มี high calculated osmolality (> 340 mOsm/L)
- ถ้า Na ไม่เพิ่มหลังการรักษา จะสัมพันธ์กับการเกิด cerebral edema
2. Potassium
- ถ้า K+ 3.5-5.5 mEq/L + urine ออกดี ให้ add KCl 15 mEq + K2PO4 15 mEq ต่อ liter ของ IV fluid
- ถ้า K+ 2.5-3.5 mEq/L ให้ add Potassium 40 mEq/L
- ถ้า K+ < 2.5 mEq/L อาจต้องให้ Potassium ทาง central line (เช่น potassium 0.5 mEq/kg/h) และพิจารณาหยุดให้ RI จนกว่า K+ จะมากกว่า 2.5 mEq/L
3. Insulin
- ให้ RI drip 0.1 units/kg/h ปกติ serum glucose จะลดลง 50-100 mg/dL/h
- ถ้า pH เพิ่มขึ้นช้า (< 0.03 units/h) สามารถเพิ่ม RI เป็นสองเท่า
- เมื่อ glucose < 250 mg/dL ให้ add dextrose ใน IV fluid โดยที่ยังให้ RI infusion จนกว่าจะหายจากภาวะ ketoacidosis โดยให้ค่า glucose อยู่ระหว่าง 150-300 mg/dL [ในรายที่ glucose ลดลงมาก ให้เพิ่ม glucose concentration ใน IVF ก่อนจนถึงระดับสูงสุด จึงค่อยปรับลด RI drip ลง แต่ไม่ควรน้อยกว่า 0.05 units/kg/h; ถ้ามี hypoglycemia เกิดขึ้น ให้หยุด RI drip 10-15 นาที แล้วค่อยให้ต่อ]
- เมื่อ HCO3– > 15 mEq/L, venous pH > 7.3, และ serum ketone ปกติ แล้วให้ลด RI drip เป็น 0.02-0.05 units/kg/h แล้วให้ RI 0.1 untis/kg SC q 2 h โดยให้ค่า glucose อยู่ระหว่าง 150-200 mg/dL แล้วหยุด RI drip หลังให้ RI SC 1-2 ชั่วโมง
4. Bicarbonate
- พิจารณาให้เฉพาะในรายที่ pH < 7.0 + hemodynamic compromise ที่ไม่ตอบสนองต่อ IV resuscitation (depressed cardiac function, poor perfusion)
- ให้ 7.5%NaHCO3 0.5-2.0 mEq/kg IV ใน 1-2 ชั่วโมง ไม่ควรแก้ไขให้ pH > 7.1 หรือ HCO3– > 10 mEq/L
Hyperglycemia without ketoacidosis
- ตรวจ baseline blood test; ให้ RI 0.1 unit/kg SC + F/U glucose q 1 h; PO หรือ IVF ตามความเหมาะสม
- Admit เพื่อให้ความรู้และปรับ insulin ปกติ daily insulin requirement ประมาณ 0.5-1.0 unit/kg/d แบ่งให้ 2/3 ตอนเช้า และ 1/3 ตอนเย็น
Hyperglycemia with known DM
- Simple hyperglycemia ให้ RI SC ขนาด 10% ของ insulin dose ต่อวัน
- เด็กที่มี intercurrent illness ที่ไม่มี urine ketone ให้ RI SC ขนาด 5% ของ insulin dose ต่อวัน ทุก 4-6 ชั่วโมง จนกว่าจะหาย
- เด็กที่มี intercurrent illness + มี urine ketone ให้ RI SC ขนาด 10% ของ insulin dose ต่อวัน ทุก 4-6 ชั่วโมง จนกว่าจะไม่มี urine ketone แล้วลดเหลือ 5% เช่นเดียวกับเด็กที่ไม่มี urine ketone
Hyperglycemia ในเด็กที่ใช้ insulin
glargine (Lantus)
- ปกติเด็กจะใช้ insulin glargine ขนาด 50% ของ daily insulin requirement ที่เหลือจะเป็น short-acting insulin
- ถ้าลืมฉีด insulin glargine และไม่มีภาวะ DKA ให้ฉีด NPH SC single dose แทน แล้วใช้ insulin เดิมต่อตามปกติ
Ref: Tintinalli ed8th
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น