วันเสาร์ที่ 14 กรกฎาคม พ.ศ. 2561

Spirometry/Peak flow meter

Spirometry/Peak flow meter

ข้อบ่งชี้
  • วัด peak expiratory flow rate (PEFR) เพื่อประเมิน severity ใน acute asthmatic attack (GINA 2018); ไม่มีคำแนะนำให้วัดใน COPD exacerbation
  • เพื่อวินิจฉัยแยกโรคในรายที่มาด้วยอาการเหนื่อย เช่น แยกระหว่าง COPD และ congestive heart failure

ข้อห้าม
  • ในรายที่เป็น severe respiratory compromise ที่ต้องการการรักษาทันที
  • โรคที่อาจจะแย่ลงถ้ามีการเพิ่มขึ้นของ intrathoracic pressure เช่น pneumothorax, pneumomediastinum, aortic aneurysm, cerebral aneurysm

อุปกรณ์
  • Flow spirometry สามารถวัด forced expiratory volume in 1 second (FEV1), expiratory reserve volume (FVC), และ PEFR
  • The mini-Wright peak-flow meter ใช้วัด PEFR ซึ่งมีความแม่นยำของอุปกรณ์อย่างน้อย 5 ปี แต่ค่าที่วัดได้อาจแตกต่างกันในแต่ละยี่ห้อ ซึ่งต้องใช้ยี่ห้อเดียวกันในการเปรียบเทียบ PEFR ในแต่ละครั้ง

วิธีการ
ที่มา: สถานปฏิบัติการเภสัชกรรมชุมชน ร้านยามข คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 2555
  • ปรับแท่งวัดให้อยู่ในตำแหน่ง “0” และใช้ disposable mouthpiece ถ้าต้องใช้กับผู้ป่วยหลายคน
  • ถ้าทำได้ควรให้อยู่ในท่ายืน หรือ นั่งหลังตรง ยกคางขึ้นและแหงนคอเล็กน้อย อาจต้องใช้ nose clip ใน formal spirometry testing
  • หายใจปกติระยะหนึ่ง แล้วหายใจเข้าให้สุด ปากอมที่ mouthpiece ไม่ให้มีรูรั่ว แล้วหายใจออกให้แรงที่สุดจนหมด
  • ทั้ง spirometry และ PEFR ให้วัดซ้ำ 3 ครั้ง โดย PEFR จะวัดในช่วงหายใจออก 100 ms แรก

การแปลผล

Spirometry
  • ค่าปกติ ผู้ชาย FEV1 3.0-5.0 L, FVC 3.5-6.0 L, FEV1/FVC 75-85%; ผู้หญิง FEV1 2-3.5 L, FVC 2.5-4.0 L, FEV1/FVC 75-85%
  • FVC ปกติ แต่ FEV1/FVC ratio ลดลง แสดงว่ามี airflow obstruction
  • FVC ลดลง แต่ FEV1/FVC ปกติหรือเพิ่มขึ้น เป็น restrictive lung disease

Peak flow meter
  • ค่าปกติของ PEFR ในคนไทย ให้ดูใน Link
  • Asthmatic attack แบ่ง severity ดังนี้ mild คือ PEFR > 50%, moderate-severe คือ PEFR < 50% ของค่า predicted หรือ personal best; และใช้เป็นหนึ่งในเกณฑ์ประเมินให้ discharge คือ PEFR ดีขึ้น หรือ > 60-80%


Ref: Robert Clinical Procedure

1 ความคิดเห็น: