วันพฤหัสบดีที่ 29 สิงหาคม พ.ศ. 2562

Exercise-induced anaphylaxis (EIAn)


Exercise-induced anaphylaxis (EIAn)
  • กลุ่มย่อยของ EIAn คือ Food-dependent, exercise-induced anaphylaxis (FDEIAn) คือ จะเกิดอาการก็ต่อเมื่อออกกำลังกายหลังกินอาหารบางอย่างส่วนใหญ่ภายในเวลา 2 ชั่วโมง
  • H&P: อาการเริ่มแรกจะรู้สึกตัวร้อน คัน มี wheal ขนาด > 10-15 มม. (ต่างจาก cholinergic/heat-induced urticarial จะเป็น wheal เล็กๆ 1-3 มม.) รู้สึกอ่อนเพลียไม่มีแรงทันที ถ้ายังออกกำลังกายต่อจะมีอาการอื่นๆของ anaphylaxis เกิดขึ้น เมื่อหยุดออกกำลังกายอาการจะดีขึ้น
  • FDEIAn อาหารที่เป็นสาเหตุที่พบบ่อยในคนยุโรป คือ wheat, grains, และ nuts; ในคนเอเชีย คือ wheat, shellfish; บางรายจะเกิดอาการก็ต่อเมื่อมีปัจจัยร่วมเท่านั้น ได้แก่  NSAIDs (24 ชม.), alcohol, premenstrual/ovulatory phase, extreme temperature, seasonal pollen, infection
  • DDx: cholinergic urticaria, primary food allergy, cold-induced urticarial/anaphylaxis, mastocytosis, cardiovascular events, exercise-induced bronchoconstriction, exercise-associated reflux, postural orthostatic tachycardia syndrome
  • Ix: baseline serum tryptase (2-3 วันหลัง attack เพื่อ exclude mastocytosis), food-specific IgE
  • Mx:
    • หลีกเลี่ยงปัจจัยร่วม (ถ้ามี) หรืองดออกกำลังกายเมื่อมีปัจจัยเหล่านั้นอยู่
    • FDEIAn และตรวจพบ IgE ของอาหารที่สงสัย ให้งดอาหารนั้น 4-6 ชั่วโมงก่อนออกกำลังกาย (ง่ายสุดคือออกกำลังกายตอนเช้าหลังตื่น)
    • EIAn ให้ทดลองงดอาหาร 4-6 ชั่วโมงก่อนออกกำลังกาย ถ้าไม่เกิดอาการกำเริบให้ค่อยๆลดเวลางดอาหารลง ถ้าเกิดอาการขึ้นให้ตรวจ sensitization กับอาหารที่กินก่อนเกิดอาการ
    • Sodium cromolyn 100 mg (เด็ก) และ 200 mg (ผู้ใหญ่) กิน 20 นาที ก่อนอาหาร อาจช่วยป้องกัน FDEIAn ในสถานการณ์ที่ไม่อาจหลีกเลี่ยงการออกกำลังได้
    • H1 antihistamine ใช้ก่อนออกกำลัง หรือใช้ประจำทุกวัน อาจช่วยลดความรุนแรงได้ใน EIAs แนะนำให้ในรายที่เป็นบ่อย อาการรุนแรง หรือถูกกระตุ้นได้ง่าย (เช่น เดินเร็วแล้วกระตุ้น) หรือใน FDEIAn ที่ไม่สามารถหลีกเลี่ยงอาหารนั้นๆก่อนออกกำลังได้
  • การออกกำลังกาย
    • แนะนำให้ทำเป็นประจำ โดยค่อยๆเพิ่มความหนักและหลีกเลี่ยงปัจจัยกระตุ้น
    • แนะนำให้ warm-up, ออกกำลังกายพร้อมกับเพื่อนที่สามารถช่วยฉีดยา epinephrine ได้ และพกโทรศัพท์ติดตัวเสมอ
    • เมื่อเริ่มมีอาการต้องหยุดออกกำลังกายทันที ถือ epinephrine ไว้ในมือ และใช้ทันทีเมื่อมีอาการทางระบบไหลเวียนโลหิตหรือระบบหายใจ (เวียนศีรษะ จุกคอ หายใจลำบาก)


Ref: Up-To-Date

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น